Op 24 januari publiceerde Agnes Joseph van NSC haar visiedocument “Werken aan een toekomstbestendig pensioen”. Op deze website tweemaal doorklikken op het artikel “NSC schudt pensioenland flink op” en u bent bij dit document. Daarin zijn vier belangrijke aanbevelingen opgenomen. De kern daarvan is:
- Zorg voor eerlijke en realistische communicatie en een eerlijke vergelijking tussen het oude en nieuwe pensioenstelsel;
- Verplicht sociale partners om een koopkrachtdoelstelling te formuleren, en wel in termen van prijs- of looninflatie. Inflatie is immers voor gepensioneerden een van de grootste risico’s;
- Verbeter de governance via het invoeren van instemmingsrecht en creëer daarmee handelingsperspectief voor de deelnemers;
- Maak naast invaren ook ingroeien mogelijk en wel met versoepelde indexatieregels voor de bestaande uitkeringen.
Pensioensector reageerde heftig
In de beleving van sommige pensioenbestuurders was er een bom naar de pensioensector gegooid. Daarbij werd met name gedoeld op het voorstel invaren alleen toe te staan als bij een referendum met een opkomst van tenminste 30% de helft van de deelnemers voor zou stemmen. Uit een recent onderzoek van Netspar bleek overigens dat 70 procent van de deelnemers aan een referendum wil meedoen en dat geleidelijk ingroeien (vierde aanbeveling van Agnes Joseph) wordt verkozen boven invaren. Bij alle internationale stelselwijzigingen van pensioenregelingen gebeurt dat ook zo.
Koepel Gepensioneerden
De Koepel Gepensioneerden, waarvan VGOmedia een betrokken lid is, omarmde de voorstellen van NSC voor een koopkrachtiger pensioen en onderschrijft de noodzaak om tot aanpassingen van de nieuwe Pensioenwet te komen. Met name de voorstellen om pensioenen koopkrachtiger te maken, kunnen rekenen op de steun van de Koepel Gepensioneerden,waarbij bijna alle verenigingen van gepensioneerden bij pensioenfondsen en -verzekeraars in Nederland zijn aangesloten.
Uit onderzoek blijkt voorts dat er weinig vertrouwen is in het nieuwe pensioenstelsel en dat niet alleen onder gepensioneerden. Dat komt omdat dé grote belofte van de nieuwe wet, een koopkrachtiger pensioen, niet wordt waargemaakt. En dat vertrouwen terugbrengen, daar was het de wetgever om te doen.
Onlangs nog meldde het NIBUD dat gepensioneerden ook komend jaar weer onderaan alle koopkrachtlijstjes bungelen. De nieuwe wet, zo was de belofte, zou daar verandering in brengen. Omdat dat onvoldoende gebeurt, pleit de Koepel Gepensioneerden voor aanpassingen die de koopkrachtbelofte wel waarmaken. De voorstellen die Nieuw Sociaal Contract op dat vlak doet, passen daarbij. Vandaar de oproep van de Koepel aan de voltallige politiek om zich daarachter te scharen.
De Koepel Gepensioneerden onderschrijft bovendien de opvatting van Nieuw Sociaal Contract dat mensen onvoldoende inspraak hebben in de overgang naar een nieuwe pensioenregeling. Niet alleen is hun individuele bezwaarrecht door de nieuwe wet opzijgezet, maar ook is het daarin aan verenigingen van gepensioneerden toegekende hoorrecht te vaak een wassen neus gebleken.
Liever dan een ingewikkelde discussie over het al dan niet invoeren van een referendum per pensioenfonds waar haken en ogen aan zitten en waarbij het twijfelachtig is of daar voldoende politieke steun voor bestaat, ziet de Koepel een blijvende versterking van de zeggenschap van gepensioneerden en andere deelnemers, en daarnaast op korte termijn een echte oplossing voor het niet nakomen van de bij de invoering van de nieuwe wet gedane koopkrachtbelofte. Lastig is dat alle aandacht voor een mogelijk referendum daar de aandacht vanaf leidt.
Naar aanleiding van de plannen van NSC stelt de Koepel dat je van alles kunt vinden van de timing van de voorstellen en wat een deel ervan teweeg kan brengen, maar dat je dat evengoed kunt vinden van het je doof houden voor terechte kritiek en het maar doordenderen omdat er een deadline gehaald moet worden. En laten we wel wezen: behoorlijk bestuur is ook gewoon je beloftes nakomen.
De wet is de wet
Natuurlijk is de wet de wet. En aan democratisch ingevoerde wetten, al zijn het slechte wetten, moeten wij ons houden. Feit is wel dat de nieuwe pensioenwet met halve waarheden (“iedereen gaat er op vooruit en pensioenen worden koopkrachtig” en oneerlijke vergelijkingen tussen het oude en nieuwe pensioenstelsel) door het parlement is gerommeld. Zo werden bij de vergelijking tussen de pensioenresultaten in het oude met het nieuwe stelsel bij het oude stelsel goede beleggingsresultaten voor een deel buiten beschouwing gelaten en in het nieuwe stelsel niet. Het mag in die situatie geen verwondering wekken dat de resultaten in het nieuwe stelsel dan beter scoren. Een oneerlijke vergelijking dus. Fraai is anders. Belangijker dan een referendum is verbetering van de koopkrachtperspectief en het delen van het inflatierisico door alle deelnemers en alle gepensioneerden. Het NSC-voorstel is daarbij een stap in de goede richting.
Bestuurslid VGO Media