Framing is een krachtig en vaak effectief instrument om de publieke opinie te beïnvloeden. Bijna iedereen zal zich nog wel de oudejaarsconference van Youp van ’t Hek herinneren. Hij maakte het biermerk Buckler met de grond gelijk, waarna het roemloos ten onder ging. Een actueel voorbeeld is de bijnaam Kamikwasi voor de pas aangetreden Britse minister van financiën Kwasi Kwarteng. Hij werd nadat hij zijn belastingplannen had gepresenteerd neergezet als kamikazepiloot. Een dodelijk frame, want Kwarteng is intussen ontslagen.
Politieke partijen hebben spindoctors, die voortdurend nagaan hoe ze politieke tegenstanders zo negatief mogelijk kunnen afschilderen. Iemand neerzetten als een draaikont (flip flop in de Verenigde Staten) is meermalen effectief gebleken.
Framing in pensioenland
Ook in pensioenland komt framing veelvuldig voor. We kennen allemaal wel quotes als ‘het geld klotst bij pensioenfondsen tegen de plinten’ en ‘ouderen eten de pensioenpot van jongeren leeg’. Beide zijn zoals wij weten niet waar.
Bewust of onbewust vergeet men bij discussies over indexatie van pensioenen nogal eens te vermelden dat ook de opgebouwde pensioenen van jongeren/actieven net zo veel (met hetzelfde percentage) worden verhoogd. Zo suggereer je dat indexatie alleen voor gepensioneerden van belang is. Ouderen worden bovendien ten onrechte collectief rijk genoemd. Ook dat is een vorm van framing.
Indexeren aanmerken als uitdelen
De nieuwste vorm van framing is het indexeren van pensioen ‘uitdelen’ noemen. Dat maakt mij echt boos! Bij de voedselbank, daar wordt uitgedeeld en op de basisschool delen jarige kinderen snoepjes uit. Pensioen uitkeren en indexeren van pensioenen is geen liefdadigheid, en heeft niets te maken met het uitdelen van snoepjes!
Pensioen is uitgesteld loon
Pensioen is uitgesteld loon; er is immers afgezien van een stukje loon om later pensioen te krijgen. Als oud-werkgever – en regelmatig betrokkene bij het arbeidsvoorwaardenoverleg – weet ik als geen ander dat iedere verbetering of versobering van een pensioenregeling via de loonruimte wordt afgerekend. Voor ons pensioen is dus vanuit de loonruimte betaald.
Pensioenfondsen hebben bovendien statuten en reglementen waarin gemaakte afspraken zijn vastgelegd, waarin is aangegeven waartoe het pensioenfonds op aarde is en waarin wordt bepaald hoe er ten aanzien van indexatie moet worden gehandeld. Die afspraken moeten worden nageleefd. Uiteraard moet daarbij ook de wetgeving worden gerespecteerd.
Solidariteit
Solidariteit binnen pensioenfondsen is belangrijk en ook daar ben ik een warm voorstander van. Nu veel gepensioneerden sinds hun pensionering al meer dan een derde aan koopkracht hebben ingeleverd, heeft het pensioenfonds de morele plicht daar direct wat aan te doen op het moment dat dit financieel mogelijk is. Dat is belangrijker dan het maken van reserveringen voor in de toekomst nog op te bouwen pensioenen en solidair te zijn met toekomstige generaties. Uiteindelijk zijn de rendementen op het pensioenvermogen behaald met het geld van de huidige populatie deelnemers, en niet van deelnemers die in de toekomst nog tot het fonds zullen toetreden.
bestuurslid VGO Media
