De tijd voor ouderen lijkt steeds sneller te gaan
Naarmate we ouder worden, lijkt de tijd steeds sneller te gaan. Veel gepensioneerden zullen dat herkennen. Kortgeleden zag ik een publicatie met daarin een staatje over de in 2024 becijferde nog resterende levensverwachting voor mannen en vrouwen. Enkele cijfers:
Leeftijd mannen resterende levensverwachting
70 jaar 15,4 jaar
80 jaar 8,5 jaar
90 jaar 3,8 jaar
Leeftijd vrouwen resterende levensverwachting
70 jaar 17,2 jaar
80 jaar 9,8 jaar
90 jaar 4,3 jaar
Festina lente
De Romeinse keizer Augustus huldigde het motto festina lente, vrij vertaald ‘haast u langzaam’. Daarmee werd bepleit activiteiten uit te voeren met een juiste balans tussen urgentie en zorgvuldigheid. Een wijs advies, maar naarmate we ouder worden, wordt dat lastiger. De tijd loopt weg als zand tussen de vingers.
Pensioentransitie komt langzaam op gang
Van oud-premier Dries van Agt herinner ik mij de uitspraak ‘De honden blaffen, maar de karavaan trekt verder’. Voor de pensioentransitie geldt dat ook, maar dat dan wel met de nadruk op langzaam. Per 1 januari van dit jaar zijn 3 niet al te grote pensioenfondsen ingevaren. Dat waren het Beroepspensioenfonds voor de Loodsen, het Pensioenfonds voor het personeel van het APG (onderdeel van ABP) en het Pensioenfonds Werk en (re)Integratie (PWRI).
Eerder meldde het Pensioenfonds PWRI dat de IT-systemen nog niet helemaal gereed waren en dat de pensioenoverzichten met daarin informatie over de situatie voor en na de transitie nog niet uitgedraaid konden worden. Pas in het tweede kwartaal van 2025 zou dat mogelijk zijn. Inmiddels is duidelijk dat APG/ABP en PWRI ook die datum niet gaan halen. ABP/APG liet daarbij weten te kiezen voor zorgvuldigheid boven snelheid; een andere manifestatie van Festina lente? Voor het erg kleine pensioenfonds voor de loodsen lukt dat mogelijk wel, maar is dat een race tegen de klok.
Meerdere pensioenfondsen stellen transitie uit en verdere vertraging dreigt
Meerdere pensioenfondsen, Pensioenfonds Fysiotherapeuten, Pensioenfonds Dierenartsen en Pensioenfonds KLM vliegend personeel, die eerder aangaven nog dit jaar te willen invaren, hebben inmiddels aangegeven de transitie uit te stellen omdat de IT-omgeving daarvoor nog niet op orde is. Velen in de pensioensector houden er zelfs rekening mee dat het gehele transitietraject niet per 1 januari 2028, maar pas per 1 januari 2030 zal zijn afgerond.
Vooral voor oudere gepensioneerden is uitstel nadelig
Het steeds verder opschuiven van de transitiedatum kost naar verwachting rendement en dat is een nadeel voor alle deelnemers, maar uitstel benadeelt oudere gepensioneerden in het bijzonder.
Nogal wat pensioenfondsen kiezen ervoor de dekkingsgraad tot het moment van invaren te beschermen door bijna alle risico’s tot aan dat moment aanzienlijk te reduceren. Daardoor wordt echter ook een groot deel van de risicopremie op de beleggingen – voor de totale beleggingsportefeuille vaak 2,5 procent per jaar – gemist. Bij een invaarperiode van 4 jaar (2026-2030) zou dat zomaar een rendementsoffer van 10 procent kunnen betekenen. Zie ook mijn column van vorige maand. Daarnaast wordt door uitstel ook de toekenning van de eenmalige invaarbonus vertraagd.
Bij een pensioenfonds als PNO Media met een dekkingsgraad van 120 procent is er ruimte om alle pensioenen van actieven en gepensioneerden op het invaarmoment eenmalig met 10 procent te verhogen. Bij een uitstel van vele jaren zullen nogal wat gepensioneerden daarvan geen profijt hebben omdat ze inmiddels zijn overleden; of maar kort, door een teruglopende levensverwachting. Zie ook de bovenstaande tabel.
Gedegen besluitvorming
Het grootste risico is geen risico nemen. Dat is een quote die zowel wordt toegeschreven aan Mark Zuckerberg als aan Jaap van Zweden. Zeker voor pensioenfondsen zit daar veel wijsheid in.
Bestuurslid VGO Media
Anton de Bekker deelt in zijn maandelijkse column zijn persoonlijke visie over actuele pensioenonderwerpen.