Wet Toekomst Pensioenen (WTP) in werking getreden

Op 1 juli is de Wet Toekomst Pensioenen (WTP) in werking getreden. Er gaat daardoor veel veranderen. PNO Media heeft zich weliswaar goed voorbereid en betrokken partijen – waaronder ook VGOmedia – steeds zoveel mogelijk over de stand van zaken geïnformeerd, maar het echte werk moet nog beginnen.

PNO Media streeft er naar al op 1 januari 2026 naar het nieuwe pensioensysteem over te stappen. Dat is ambitieus. Eerst moeten de sociale partners over de inrichting van de nieuwe pensioenregelingen beslissen; pas daarna volgt de opstelling van een transitieplan en vervolgens de implementatie daarvan.

Balanceeract

Veel van onze leden zullen het door Hubertus von der Goltz gemaakte kunstwerk van een dansende, balancerende man (een balanceeract) langs de A28 bij Harderwijk wel herkennen. Het kunstwerk heeft de toepasselijk naam ‘Auf dem weg’. Aan dat kunstwerk moet ik sterk denken wanneer de pensioentransitie en evenwichtigheid op de agenda staan.

Transitieplan

Het vermogen van ons pensioenfonds, dat bedroeg eind 2022 6,7 miljard, moet op evenwichtige wijze over de persoonlijke pensioenpotjes van 21.000 werkenden, 36.000 gewezen deelnemers en 11.000 gepensioneerden worden verdeeld. Dat is verre van eenvoudig. Ieder pensioenfonds is anders en evenwichtigheid is een open norm. Wat voor de één evenwichtig is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Het wettelijk kader stelt overigens wel dat de totale transitie, en dus niet ieder onderdeel afzonderlijk, evenwichtig moet zijn.

Evenwichtigheid een open norm

Om te onderbouwen dat er sprake is van evenwichtigheid zijn uiteraard berekeningen nodig. Die berekeningen zijn onmisbaar om te doorgronden en begrijpelijk te maken wat de effecten van de beslissingen zijn. Voor de totale beoordeling van evenwichtigheid moeten alle beslissingen echter gezamenlijk en in relatie tot elkaar in ogenschouw worden genomen. Belangrijk is om de verschillende en soms tegengestelde belangen in kaart te brengen. Omdat het te verdelen vermogen nu eenmaal vastligt, gaat het er vooral om die verdeling zo goed mogelijk te doen. Waar de één meer krijgt, zal de ander automatisch minder krijgen. DNB heeft voor de beoordeling van evenwichtigheid overigens wel kaders gesteld.

Doelstellingen en prioriteiten

De sociale partners moeten in het transitieplan doelstellingen en prioriteiten vastleggen. Daarna volgt de invoering, en gaat het fondsbestuur met de doelstellingen van de sociale partners aan de slag. Dat bestuur moet de genomen besluiten ook zelf nog toetsen op evenwichtigheid. Daarbij is extreem belangrijk dat die evenwichtigheid goed is uit te leggen

Handreiking evenwichtige transitie

Zoals door de minister toegezegd, is er in overleg tussen het ministerie en alle betrokken partijen een ‘Handreiking evenwichtige transitie’ opgesteld. Die handreiking moet sociale partners en pensioenfondsbesturen helpen bij het maken van keuzes om de evenwichtigheid van het invaren te borgen en te beoordelen. De handreiking is alleen bedoeld om richting aan het proces te geven en heeft niet de status van wet- of regelgeving.

Zowel In de inleiding van de handreiking als op diverse plaatsen in de handreiking zelf staat dat het behulpzaam zou zijn met diverse partijen, waaronder ook verenigingen van slapers en gepensioneerden, in een vroegtijdig stadium een eerste gesprek te starten over de transitie en wat er onder evenwichtigheid moet worden verstaan. Als VGOmedia delen wij die visie. Helaas hebben wij van de sociale partners tot dusverre nog geen uitnodiging ontvangen met hen in gesprek te gaan. Dat is zowel jammer als een gemiste kans.

In de handreiking staat nog een belangrijke opmerking: in het verleden niet of niet volledig toegekende indexatie kan worden meegewogen, omdat dit onderdeel is van het huidige pensioencontract. En er staat ook dat het inhalen van achterstallige indexatie de evenwichtigheid van de transitie kan vergroten.

Governance

Aan VGOmedia komt als vereniging van gepensioneerden het zogeheten ‘hoorrecht’ toe. Dat horen moet plaatsvinden op een zodanig tijdstip dat het van invloed kan zijn op de inhoud van het door sociale partners op te stellen transitieplan en de daarin verantwoorde keuzes. Zoals bekend heeft VGOmedia zich grondig op de invulling van het hoorrecht voorbereid. Standpunten zijn neergelegd in een position paper dat aan de sociale partners is toegezonden. Daarbij heeft VGOmedia bovendien aangegeven op constructieve wijze de dialoog met hen te willen aangaan. We kunnen niet wachten.


Bestuurslid VGO Media